برخلاف تصور بسیاری از مردم که گلهای زیبا و معطر را مختص بوتهها و درختچهها میدانند، در جنگلهای شمال ایران، درختی بزرگ به نام نَمدار وجود دارد که عطر گلهای زرد رنگ آن، زنبور عسل را به خود جلب میکند.
نمدار، با نام علمی Tilia platyphyllos Scop. subsp. caucasia (Rupr.) Loriaدرختی از تیره نمدار (Tiliaceae) است که باوجود گسترش زیاد، در جنگلهای شمال، هنوز ارزشهای زیبا شناختی آن بیاستفاده مانده است . این در حالی است که در کشورهای اروپایی، نمدار حتی در پارک ها و حاشیه خیابان ها کاشته میشود. نمدار از نظر حجم، هفتمین گونه جنگلهای شمال است.

نمدار در سرتاسر جنگلهای شمال از جلگه تا ارتفاعات و ازشرق تاغرب میروید. این درخت، نیمه سایه پسند است و در دامنههای غربی و شمالی جنگلهای شمال، بیشتر دیده میشود. بذر نمدار مانند گونه وَن، دوره خواب دارد و یک سال در خواب میماند و در سال بعد سبز میشود که با روشهایی میتوان از مشکلزا شدن این ویژگی جلوگیری کرد. یک روش این است که بذر را به جای اواخر شهریور، در اواخر مرداد که نارس است بچینیم و در همان زمان بکاریم. راه دیگر آن است که در سال هایی که بذر دهی فراوان است، بذرهای مازاد را در میان لایههای ماسه و درون جعبههایی نگهداری کنیم که در این حالت، تا یک سال میتوان بذر را نگه داشت. در مجموع تولید نهال نمدار به دلیل داشتن دوره خواب و نیز پوکی خیلی از بذرها، کم است. تعداد بذر نمدار در هر کیلوگرم ۱۰هزار عدد است و برای تکثیر، در خزانه کاشته و سپس به صورت «ریشه لخت» به عرصه منتقل میشود. نهال نمدار را در اکثر مناطق میتوان کاشت ولی تولید نهال باید از بذرهای به دست آمده از همان منطقه باشد تا ناسازگاری به وجود نیاید. کاشت نهال نمدار را به صورت آمیخته، کُپهای و ردیفی بوده و این گونه تا ارتفاع ۲۰۰۰ متری از سطح دریا کاشته میشود و تا حدی رطوبت پسند است. در کشور ترکیه نمدار در حاشیه بسیاری از خیابانها کاشته می شود و مانند برخی دیگر از گونههای جنگلی، همچون ون، بلوط، انجیلی و داغداغان برای فضای سبز، مناسب است. این درخت، به اندازه چنار است و چنین اشکالاتی در مورد چنار هم وجود دارد ولی کاشته میشود. برگ نمدار، مطلوب دام است و برای همین بسیاری از پایههای آن در مناطق جلگهای نابود شدهاست.
میانگین رشد قطری نمدار نیم سانتیمتر و رشد ارتفاعی آن ۶۰سانتی متر در سال است و به دلیل داشتن چوب مرغوب و زیبا و خوش کار، زیاد قاچاق میشود.
فاصله کاشت نهالهای این گونه ۲در ۲متر است و اغلب در پایین بند و میان بند کاشته میشود. ارزشمندیهای نمدار در چوب مرغوب و گلهای معطرش خلاصه نمیشود. بلکه خواص دارویی هم دارد و از این نظر جزء گیاهان دارویی جنگلهای شمال محسوب میگردد. گل آذین نمدار دارای اسانسی است که براثر تقطیر با آب، از آن به دست میآید. علاوه بر داشتن تانَن و موسیلاژ و قند، ضد تشنج و آرامکننده است.
اسانس آن با داشتن اثرکاهش دهنده گلبولها و کمکننده حالت چسبندگی و قابلیت انعقاد خون، باعث رقیق شدن خون و کاهش آن در عضو بر افروخته میشود.دم کرده گل نمدار به صورت غرغره برای رفع التهاب مخاط دهان مفید است و چوب قسمت سطحی آن، مجاری عروق خونی قلب را باز می کند و برای درمان آنژین صدری کاربرد دارد.
استحمام در وان محتوی دم کرده گل نمدار و آب گرم، ضد تشنج و محرک و آرامش بخش است.
این گونه علاوه بر جنگلهای شمال، در جنگلهای اَرَسباران، واقع در آذربایجانشرقی هم دیده میشود.
نمدار، اغلب در حاشیه درههای خشک و مرطوب و زهکشی شده میروید و گاه، در اطراف درهها به صورت نوار خالص دیده میشود.
پوست تنه آن در درختان جوان، صاف و خاکستری ودرختان مسن، تیره رنگ و دارای سوراخهای مشخصی است. گل نمدار، زرد رنگ است و دمگل بسیار بلندی با یک برگه دارد و عسل خوبی از گلهای معطر آن به دست میآید. این گل خاصیت دارویی دارد که به صورت دم کرده مصرف میشود و در اروپا، با نام "چای زیزفون " طرفداران زیادی دارد. به دلیل معطر بودن گلها، نمدار در حاشیه پارکها و خیابانهای کشورهای اروپایی کاشته میشود. چوب آن از نظر صنعتی و تجاری، خیلی با کیفیت است و در مصارف روستایی، برای ساخت طَبَق، چمدان، صندوق، ستون خانه و کندوی زنبور عسل استفاده میشود. نمدار به اسیدیته خاک، چندان حساس نیست و تولید نهال آن از ابتدای شروع جنگل کاری در جنگلهای شمال در ۴۰سال قبل، مورد توجه بوده است. اکنون نیز این گونه در جنگل کاریهای استفاده میشود ولی چون قوه نامیه بذر آن کم است، تکثیر آن مشکلاتی دارد.
خرید عسل نمدار سوغات استان گلستان؛
جهت خرید/مشاوره/هماهنگی بازدید از محل تولید عسل طبیعی با شماره 09117966567 و یا شماره 09378778871 تماس حاصل فرمایید.